Naziv projekta: Landfill Remediation with the Use of Short Rotation Biomass Woody Crops (SRWC) Energy Plantations and Provisioning Multiple Ecosystem Services (TreeRemEnergy)
TreeRemEnergy #5357 projekat
Fond za nauku Republike Srbije
Zeleni program saradnje nauke i privrede
Fitoremedijacija predstavlja skup zelenih i tehnologija unapređenja životne sredine koji se ogleda u upotrebi biljaka u prečišćavanju zagađenog zemljišta, vode i vazduha. Jedan od načina primene fitoremediacije je formiranje tzv. fitobafera (eng. phytobuffers) oko izvora zagađenja u cilju sprečavana širenja istog. Idealni predstavnici biljnog sveta za ovu namenu su topole i vrbe zahvaljujući njihovoj velikoj produkciji biomase, razvijenom korenovom sistemu koji prečišćava zemljište i intenzivnog korišćenja podzemne vode koje rezultuje u sprečavanju daljeg širenja zagađenja. Zbog ovih karakteristika, topole i vrbe se često koriste u multifunkcionalnim zasadima koji u isto vreme vrše fitoremediajciju i proizvode značajne količine biomase za različite namene (npr. Biomasa za energiju, biomasa za drvnu i hemijsku industriju i dr.)
Projekat TreeRemEnergy obuhvata proces selekcije naboljih sorti topola i vrba za rast u fitobaferima na odabranim deponijama, razvoj tehnologije osnivanja fitobafera i mogućnost korišćenja dobijene bioamse kao obnovljivog izvora za dobijanje energije i smanjenja emisije ugljen-dioksida u cilju ublažavanja klimatskih promena.
Ciljev i projekta:
- Izbor superiornih sorti topola i vrba koji će obezbediti višestruke ekosistemske usluge poput fitoremedijacije, proizvodnje biomase i akumulacije ugljenika.
- Razvoj tehnologije osnivanja višenamenskih fitobafera za komunalne deponije koji će se moći koristiti u budućem smanjenju štetnog uticaja deponija na životnu sredinu i u isto vreme obezbediti druge ekosistemske usluge.
- Definisanje uticaja proizvedene biomase iz fitobafera na ublažavanje klimatskih promena kroz mogućnost korišćena iste kao dopunskog goriva za proizvodnju energije u kombinaciji sa fosilnim gorivima
Očekivani rezultati TreeRemEnergy projekta:
- Stvaranje multidisciplinarnog međuinstitucionalnog istraživačkog tima sačinjenog od istraživača Instituta za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu, Instituta za multidisciplinarna istraživanja i Univerziteta u Beogradu koji će predstavljati vrhunski tim stručnjaka u oblasti fitoremedijacije, prozvodnje biomase i ekosistemskim uslugama.
- Povezivanje preduzeća i naučnoistraživačkih institucija iz različitih grana privrede (komunalne usluge, šumarstvo, energetski sektor) u ostvarivanju zajedničkog cilja – unapređenja životne sredine u Republici Srbiji.
- Unapređenje zelenih tehnologija kao alternative tradicionalnim tehnologijama u upravljanju i inženjeringu u životnoj sredini.
- Razvoj fitotehnologije koja će biti ispitana, dokazana, verifikovana i registrovana kao rešenje za ublažavanje i prevenciju zagađenja sa komunalnih deponija koje će krajnji korisnici uspešno koristiti
- Obezbeđivanje drugih ekosistemskih usluga koje se ogledaju u proizvodnji obnovljivih izvora energije kroz zasade za proizvodnju biomase, akumulaciji ugljenika i obezbeđivanju drugih ekosistemskih usluga.
Korisnici rezultata projekta:
- Istraživački tim koji će rezultate projekta koristiti za dobijanje novih saznanja i usavršavanje svojih istraživačko-razvojnih kvaliteta
- Preduzeća za komunalne usluge će ovim projektom dobiti razvijenu tehnologiju za smanjenje štetnog uticaja komunalnih deponija i fitoremedijaciju zagađenog zemljišta u okolini deponija.
- Preduzeća koja se bave proizvodnjom sadnog materijala i proizvodnjom drveta, osnivanjem zasada i sličnim poslovima iz oblasti šumarstva, agrošumarstva i ozelenjavanja će moći da koriste rezultate ovog projekta koji se ogledaju u definsianju tehnologija osnivanja, gajenja i proizvodnje biomase u fitobaferima što će proširiti spektar njihovih usluga koje mogu da pružaju. Preduzeća koja se bave proizvodnjom energenata i energije će moći da koriste biomasu proizvedenu u ovim zasadima sa ciljem smanjenja emisije ugljen dioksida u atmosferu smanjenjem udela fosilnih goriva u proizvodnji. Na ovaj način će se stvoriti lanac međusobno povezanih grana privrede koje će moći zajednički da koriste rezultate ovog projekta. I na kraju, najveću korist će imati građani republike Srbije jer će upotreba ove tehnologije unaprediti njihovu životnu sredinu i kvalitet života.
Institutcije koje učestvuju na projektu:
- Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu Univerziteta u Novom Sadu – nosioc projekta
- Institut za multidisciplinarna istraživanja Univerziteta u Beogradu - učesnik
- Univerzitet u Beogradu – učesnik
Članovi Projektnog tima:
- Prof Dr Saša Orlović - Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu rukovodilac projekta
- Dr Andrej Pilipović - Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu
- Dr Branislav Kovačević - Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu
- Dr Marina Milović - Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu
- Dr Saša Pekeč - Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu
- Dr Leopold Poljaković-Pajnik - Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu
- Dr Dragica Stanković - Institut za multidisciplinarna istraživanja
- Dr Goran Trivan - Institut za multidisciplinarna istraživanja
- Prof Dr Ratko Ristić – Univerzitet u Beogradu
Српски